Học đi đôi với hành là phương châm học tích cực nhất, đúng đắn nhất và thiết thực nhất.
Hành có nghĩa là hành động, là làm. Học đi đôi với hành nghĩa là học tập phải gắn liền với thực hành, thực nghiệm; phải kết hợp kiến thức học được ở trường, lớp, ở trên trang sách với hoạt động, việc làm cụ thể, không được học chay, lí thuyết suông. Mọi điều học được ở trường, ở lớp phải được tập luyện, rèn luyện thành kĩ năng, kĩ xảo. Học tập, ôn tập, luyện tập thường xuyên chính là thực hiện phương châm học đi đôi với hành.
Học đi đôi với hành là phương châm học tập tiến bộ nhất, vì với phương châm ấy, học sinh sẽ phát huy được tính chủ động sáng tạo, biến lí thuyết thành kĩ năng thực hành; nhờ thực hành mà hiểu sâu hơn lí thuyết.
Với đặc thù của môn Sinh học là kiến thức thường khô khan và khó hiểu. Nội dung nói đến cấu tạo phân tử, bào quan, cơ chế hoạt động của các sinh vật cũng như sinh lý thực vật, động vật……Như vậy, nếu chúng ta chỉ truyền đạt lý thuyết suôn thì chưa đủ, học sinh dễ nhàm chán và tiếp thu không hiệu quả.
Chính vì điều này, là một giáo viên Sinh học, bản thân tôi luôn tìm hiểu các phương pháp truyền đạt hay nhất để mỗi tiết học là một câu chuyện, một bài học thiết thực. Cụ thể, sau các tiết học lý thuyết, các em sẽ được trải nghiệm bằng thực nghiệm thông qua các tiết thực hành, thí nghiệm hoặc giao nhiệm vụ cho các em chuẩn bị một chuyên đề nhỏ để báo cáo, nộp sản phẩm các mô hình về tế bào, bào quan. Qua đó, các em sẽ ghi nhớ và khắc sâu kiến thức đã học.
Hình 1: Báo cáo và thảo luận về virut – Sinh học 10
Hiện nay môn Sinh học rất hấp dẫn, lôi cuốn đông đảo học sinh trong nhà trường. Được vào phòng thí nghiệm, được thao tác, quan sát và làm theo những điều thầy giáo chỉ dẫn, ai cũng thấm thía phương châm học đi đôi với hành.
Hình 2: Thí nghiệm tách chiết diệp lục và carôtenôit – Sinh học 11
Mục tiêu của nhà trường là đào tạo con người hành động, vừa có kiến thức hiện đại, vừa có chuyên môn và có kĩ năng sáng tạo. Nhờ kết hợp học đi đôi với hành mà học sinh nhận rõ vai trò và vị trí của tuổi trẻ trong nền kinh tế tri thức đang diễn ra, phấn đấu vươn lên học giỏi, đặc biệt là học sinh có nguyện vọng thi vào các trường y, viện công nghệ sinh học, bảo vệ thực vật, sinh vật học….đây là một bước đệm để các em bước vào đời và phục vụ đất nước.
GV Nguyễn Văn Hò